Opis:
Hipoglikemia (zbyt niskie stężenie glukozy we krwi); niedobór węglowodanów i niedobory energetyczne; żywienie pozajelitowe; odwodnienie hiperosmotyczne i izoosmotyczne; objawowe leczenie stanów chorobowych przebiegających ze zwiększonym ciśnieniem śródczaszkowym.
Roztwór 20% i 40% glukozy stosuje się dożylnie, we wstrzyknięciach lub we wlewach kroplowych, w dawkach dobieranych indywidualnie zależnie od stanu zdrowia, wieku i mc. pacjenta. Zaleca się uważne monitorowanie stężenia glukozy i elektrolitów we krwi, zwłaszcza podczas długotrwałego żywienia pozajelitowego. Dorośli. U pacjentów wyniszczonych i niedożywionych można podawać do 300 g glukozy w postaci powolnego wlewu. Podczas stosowania stężonych roztworów glukozy istnieje konieczność podawania insuliny w dawce 1 j.m. insuliny na około 4 g glukozy. W żywieniu pozajelitowym: wymagana dawka wynosi zwykle 1,5-3 g glukozy/kg mc./dobę, dawką zalecaną jest 3 g glukozy/kg mc./dobę, podawane w powolnym wlewie do żyły centralnej. W hipoglikemii: należy podawać dożylnie 20% lub 40% roztwór glukozy (0,2 g/kg mc.) aż do uzyskania prawidłowego stężenia glukozy we krwi. Dzieci. U dzieci w hipoglikemii: podaje się 0,5 g glukozy/kg mc.; podczas zabiegów resuscytacyjnych: 0,5-1 g glukozy/kg mc., dożylnie.
Cukrzyca; śpiączka hiperglikemiczna; bezmocz; krwawienia do OUN; nietolerancja glukozy i galaktozy; odwodnienie hipotoniczne; stan przewodnienia; delirium tremens u pacjentów odwodnionych; stany po ostrym niedokrwieniu mózgu; hipokaliemia; uczulenie na zboża lub produkty zbożowe.
Podczas długotrwałego stosowania wlewów glukozy należy kontrolować skład elektrolitowy krwi, stopień nawodnienia organizmu oraz okresowo - glikemię. Roztwory glukozy o stężeniach powyżej 15% powinny być podawane do naczyń centralnych, z wyjątkiem stanów zagrożenia życia (ciężka hipoglikemia). W przypadku hipoglikemii i konieczności podania roztworu o dużym stężeniu do żyły obwodowej, zaleca się podawanie powolne. Po nagłym przerwaniu wlewu hipertonicznego roztworu glukozy może dojść do wtórnej hipoglikemii. Ostrożność należy zachować również w trakcie wlewów stężonych roztworów glukozy pacjentom z posocznicą (sepsą), ciężkimi urazami, niedożywieniem znacznego stopnia, niedoborem witaminy B1, hypofosfatemią oraz hemodilucją (rozcieńczeniem krwi).
Roztworów glukozy nie należy mieszać z aminofiliną, barbituranami, erytromycyną, hydrokortyzonem, warfaryną, kanamycyną, sulfonamidami, witaminą B12 oraz fenytoiną. Należy zachować ostrożność u chorych przyjmujących preparaty naparstnicy ponieważ stężone roztwory glukozy mogą nasilać ich działanie. Ze względu na możliwość wystąpienia pseudoaglutynacji nie należy podawać roztworu glukozy za pomocą tego samego zestawu do wlewów, przed przetaczaniem krwi, podczas i po zakończeniu przetaczania.
U kobiet w ciąży roztwory glukozy należy stosować ostrożnie ze względu na możliwość wystąpienia hiperglikemii, hiperinsulinemii i kwasicy metabolicznej u płodu, a hipoglikemii i żółtaczki u noworodka. Podawanie glukozy we wlewie (z oksytocyną) podczas porodu z szybkością 20-25 g/h, nie powodowało zaburzeń metabolicznych u płodu. Stężone roztwory glukozy powinny być podawane kobietom w ciąży i w czasie karmienia piersią tylko wtedy gdy istnieje wyraźna potrzeba.
Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (częstotliwość nieznana) zaburzenia wodno-elektrolitowe (m.in. hipokaliemia, hipomagnezemia, hipofosfatemia, hiponatremia), zaburzenia metaboliczne (hiperglikemia, śpiączka hiperglikemiczna, hipermolarna, glukozuria i hipoglikemia - w wyniku hiperinsulinemii, w następstwie nagłego zaprzestania podawania stężonego roztworu glukozy). Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (częstotliwość nieznana) ból w miejscu podania, podrażnienie żyły; (pojedyncze przypadki) uczucie uderzenia gorąca (szczególnie przy zbyt szybkim podaniu). Zaburzenia układu immunologicznego: (pojedyncze przypadki) reakcje anafilaktoidalne (u pacjentów chorych na astmę i cukrzycę). Hipertoniczne roztwory glukozy mogą spowodować diurezę osmotyczną i odwodnienie organizmu. Stężone roztwory glukozy (powyżej 15%) uszkadzają śródbłonek naczyń żylnych, powodując miejscowe zmiany zakrzepowo-zapalne w żyłach obwodowych. Aby zapobiec wystąpieniu powikłań metabolicznych należy kontrolować stężenie glukozy we krwi i w razie potrzeby podawać odpowiednie dawki egzogennej insuliny (bez dodatku insuliny organizm jest w stanie metabolizować glukozę z szybkością około 0,25 g/kg mc./h). Zbyt szybkie podawanie glukozy może spowodować niewydolność krążenia, obrzęk płuc i obrzęki obwodowe.
W razie przedawkowania glukozy należy podawać insulinę, wyrównywać zaburzenia wodno-elektrolitowe (konieczna kontrola wskaźników biochemicznych) i prowadzić leczenie objawowe. Przedawkowanie glukozy może prowadzić do powstania hiperglikemii, glukozurii (obecność glukozy w moczu), odwodnienia, co w konsekwencji może doprowadzić do śpiączki hiperosmolarnej a nawet do śmierci.
Glukoza jest cukrem prostym, szybko metabolizowanym w organizmie. Jest naturalnym źródłem energii dla organizmu, wykorzystywanym głównie przez komórki nerwowe, mięsień sercowy, mięśnie poprzecznie prążkowane i wątrobę. Większość węglowodanów pochodzących z pokarmów dociera do narządów obwodowych w postaci glukozy. Jest ona głównym substratem metabolicznym dla mięśnia sercowego noworodka. Podawana dożylnie w postaci wlewów kroplowych w małych stężeniach (5%), krótkotrwale zwiększa objętość krwi krążącej. Roztwory 10-40% są płynami hipertonicznymi w stosunku do krwi. 1 g glukozy dostarcza 4 kcal energii. 100 ml roztworu 20% glukozy dostarcza 80 kcal a jego osmolarność wynosi 1114 mOsm/l. 100 ml roztworu 40% glukozy dostarcza 160 kcal a jego osmolarność wynosi 2228 mOsm/l. Roztwory 40% poprzez swoje działanie osmotyczne powodują zmniejszenie ciśnienia śródczaszkowego. Wykazują również działanie alkalizujące i diuretyczne.
1 ml roztworu do wstrzykiwań zawiera 200 mg lub 400 mg glukozy. 1 amp. (10 ml) zawiera 2 g lub 4 g glukozy.
