Senat: Promowanie karmienia piersią na posiedzeniu Parlamentarnego Zespołu ds. Dzieci

„Karmienia piersią nie da się zastąpić żadną sztuczną mieszanką (…) Mleko matki dostosowuje się do potrzeb noworodka, nawet do pory dnia” – mówiła przewodnicząca Parlamentarnego Zespołu ds. Dzieci senator Alicja Chybicka, otwierając posiedzenie tego zespołu 28 sierpnia 2023 r., poświęcone roli mleka matki w procesie leczenia wcześniaka.

Eksperci podkreślali, że karmienie piersią to najlepszy sposób żywienia noworodka, zapewniający wszystko to, co niezbędne do jego prawidłowego rozwoju. Jest ono korzystne także dla zdrowia karmiących kobiet, a przeciwskazań jest niewiele. Wskazywali na potrzebę propagowanie karmienia naturalnego. Opowiadali się za promowaniem karmienia piersią powyżej 12 miesięcy. Apelowali też o poprawę warunków na oddziałach intensywnej terapii dla wcześniaków, tak aby umożliwić kontakt matki z dzieckiem. Postulowali ponadto refundację sprzętu laktacyjnego.

Omawiając przeciwskazania do karmienia piersią w okresie noworodkowym, konsultant krajowy w dziedzinie neonatologii prof. Ewa Helwich podkreśliła, że bezwzględnych przeciwskazań jest kilka. Związane są one z chorobami wrodzonymi metabolicznymi dziecka takimi, jak galaktozemia klasyczna i wrodzony niedobór laktazy. W wypadku noworodków chorych na fenyloketonurię, warianty galaktozemii i chorobę syropu klonowego należy ograniczyć, ale nie wykluczyć, podawanie mleka kobiecego. Piersią nie powinna karmić matka, która jest zakażona HIV, choruje na sepsę lub gruźlicę. Jak zaznaczyła prof. Ewa Helwich, w wypadku HIV i gruźlicy jest to ograniczenie względne, jeśli matka jest w trakcie leczenia i jest nikła możliwość zakażenia dziecka.

Zdaniem prof. Ewy Helwich przeszkodą w karmieniu naturalnym nie są przeciwskazania, ale bariery. W szczególności dotyczy to wcześniaków. Przedwcześnie urodzone dziecko musi przebywać przez wiele tygodni lub kilka miesięcy na oddziale intensywnej terapii. Większość takich oddziałów nie ma zaplecza dla matek co utrudnia, a czasami uniemożliwia karmienie naturalne.

Prof. Ewa Helwich przypomniała, że w 2014 r. Polskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci opublikowało stanowisko dotyczące zasad żywienia zdrowych niemowląt, w 2016 r. – karmienia piersią, a w 2021 r. ukazała się aktualizacja obu stanowisk. Eksperci zalecają w nim wyłączne karmienie piersią przez pierwszych 6 miesięcy życia dziecka. Powinno być ono kontynuowane do 2. roku życia, a nawet dłużej, jeśli będzie to pożądane przez matkę i dziecko. W 2023 r. rozpocznie się realizacja programu pilotażowego dotyczącego kompleksowej opieki rozwojowej nad dziećmi urodzonymi przedwcześnie KORD.

Prezes Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego prof. Teresa Jackowska poinformowała, że wiele badań i analiz potwierdza związek wyłącznego 6-miesięcznego karmienia piersią ze zmniejszoną częstością występowania infekcji górnych dróg oddechowych niemowlęcia, biegunki, zapalenia ucha środkowego. Mniejsze jest też ryzyko wystąpienia otyłości i cukrzycy typu 2. Przeciwskazania do karmienia piersią w okresie niemowlęcym to po stronie matki m.in. bruceloza i AIDS. Po stronie dziecka utrudnieniem w karmieniu może być słaby odruch ssący, wady serca i wady anatomiczne – rozszczep wargi i podniebienia czy niedorozwój żuchwy. Takim dzieciom należy podawać ściągnięty pokarm kobiecy.

Na korzyści z karmienia piersią dla kobiet wskazał kierownik Kliniki Neonatologii i Intensywnej Terapii Noworodka w Instytucie Matki i Dziecka prof. Paweł Krajewski. Do korzyści krótkoterminowych zaliczył wtórny brak miesiączki, skrócenie okresu depresji poporodowej i szybszą utratę masy ciała, do długoterminowych zaś zmniejszenie ryzyka zachorowania na raka piersi i raka jajników w okresie pomenopauzalnym. Jak poinformował, u kobiet, które karmiły piersią dłużej niż 12 miesięcy, ryzyko zachorowania na raka piersi zmniejsza się o 26%, a na raka jajnika o 37%. Rzadziej występuje także cukrzyca typu 2.

„Mleko kobiece zawiera wyjątkową mieszankę składników przeciwbakteryjnych, przeciwwirusowych, przeciwzapalnych i immunoregulujących oraz żywe komórki, które uczestniczą w rozwoju układu immunologicznego dziecka” – wyliczała kierownik Kliniki Neonatologii Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu prof. Barbara Królak-Olejnik. Jak dodała, mikrobiota pokarmu kobiecego jest źródłem filotypów bakterii, które kolonizują przewód pokarmowy dziecka, wspomagając trawienie, syntezę witamin i odporność nieswoistą. Przywołała też opinie ekspertów Amerykańskiej Akademii Pediatrii, według których dodatkowa żywność podawana dziecku karmionemu piersią przed ukończeniem 6. miesiąca nie przynosi mu korzyści ani we wzrastaniu, ani w rozwoju, ani w niedoborze żelaza, a może być związana ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia nadwagi lub otyłości. Zalecane jest zatem wyłączenie żywienia uzupełniającego do 6. miesiąca.


Źródło: Senat RP

Serwis z pewnością docenią wszyscy przyszli rodzice. Tutaj mogą szybko zweryfikować, które leki zostały objęte programem Ciąża Plus, czyli są bezpłatne dla kobiet spodziewających się dziecka.

Wystarczy wpisać nazwę preparatu do wyszukiwarki, by już po chwili przeglądać jego szczegółowy opis. Osoba zainteresowana znajdzie tu informacje, dzięki którym będzie mogła świadomie i odpowiedzialnie przyjmować leki, a mianowicie: skład produktu, działanie, wskazania, przeciwwskazania, dawkowanie, interakcje, działania niepożądane, ostrzeżenia itp.

Zapewniamy dostęp nie tylko do opisów darmowych leków dla kobiet w ciąży, lecz także wszystkich innych produktów dopuszczonych do obrotu w Polsce. Umożliwiamy również wyszukiwanie konkretnych chorób i weryfikację, które produkty są stosowane w leczeniu poszczególnych schorzeń.

Regularnie aktualizujemy serwis i zawsze podajemy dane zgodne z obowiązującym obwieszczeniem Ministra Zdrowia w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych.

O programie Ciąża Plus

Dzięki programowi Ciąża Plus przyszłe mamy mogą uzyskać bezpłatne leki, przyczyniające się do utrzymania dobrego stanu zdrowia ciężarnej i odpowiedniego rozwoju dziecka. Dostęp do darmowych terapii jest gwarantowany wszystkim kobietom w ciąży od momentu jej stwierdzenia przez specjalistę w dziedzinie położnictwa i ginekologii, lekarza w trakcie odbywania tej specjalizacji lub położną.

Pierwsza lista refundacyjna, która wprowadza bezpłatne leki dla ciężarnych, to ta obowiązująca od 1 września 2020 roku. Uwzględniono na niej 114 produktów leczniczych, najczęściej stosowanych przez kobiety w ciąży. Refundowane zostały między innymi: insuliny, hormony tarczycy, heparyny drobnocząsteczkowe oraz progesteron. Jak zapowiedział resort zdrowia, lista ma być weryfikowana i uzupełniana o kolejne preparaty.

Receptę dla przyszłej mamy wypisze ginekolog lub położna, którzy stwierdzili ciążę. Osoby te mogą wydać pacjentce zaświadczenie, na podstawie którego receptę na lek refundowany wystawi inny lekarz. Dokument będzie ważny przez cały czas trwania ciąży, ale nie dłużej niż 15 dni po spodziewanej dacie porodu, wpisanej w zaświadczeniu.