Tabletka tabletce nierówna, czyli o nowoczesnych postaciach leku

Dlaczego dany lek jest w formie tabletki, kapsułki czy płynu - tłumaczą farmaceuci z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku w najnowszym filmie opublikowanych w cyklu edukacyjnym "Teraz już wiem". Projekt dofinansowany przez resort edukacji i nauki służy popularyzacji wiedzy.

Specjaliści z Uniwersytetu Medycznego (UMB) w przystępnej formie tłumaczą w realizowanych filmach różne zagadnienia związane ze zdrowiem i leczeniem, przy okazji angażując w tematykę młodych ludzi. Filmom zamieszczanym w internecie towarzyszą bowiem konkursy z nagrodami.

Najnowszy film pt. "Tabletka tabletce nierówna, czyli o nowoczesnych postaciach leku" opowiada o tym, czym są leki, jakie mają formy (postaci) i z czego te postaci leków wynikają.

 

 

Kierownik Zakładu Farmacji Stosowanej UMB prof. Katarzyna Winnicka wyjaśniła, że lek jest substancją lub mieszaniną substancji leczniczych, które są stosowane w celach terapeutycznych w chorobie, ale też w profilaktyce chorób lub nawet w diagnostyce.

"Należy podkreślić, że substancji leczniczych nie stosuje się samodzielnie. W procesie produkcji leków łączy się je z substancjami pomocniczymi, substancjami obojętnymi, dzięki którym uzyskuje się pożądaną dla danego leku formę, czyli postać. I to właśnie postać leku decyduje o skuteczności, o trwałości i bezpieczeństwie substancji leczniczej" - tłumaczy w opublikowanym filmie Winnicka.

Dr Marta Szekalska z tego samego zakładu wyjaśnia, że lek może mieć postać proszku, granulatu, tabletki, drażetki, kapsułki, czopku albo globulki. To stałe postacie leku. Półstałe formy to: maść, krem, żel. Do płynnych należą: roztwory, krople, zawiesiny, nalewki oraz syropy i emulsje.

Specjalistka zaznacza, że atrakcyjne formy leków są przeznaczane na dzieci. "Należy jednak pamiętać, że leki to nie cukierki i tylko rozważne ich przyjmowanie po konsultacji z lekarzem lub farmaceutą gwarantuje bezpieczeństwo i odpowiedni skutek terapeutyczny"- zaznaczyła Szekalska.

Wskazała, że to, czy dany lek jest w formie tabletki, kapsułki czy płynu to nie przypadek. "Wynika to z właściwości substancji leczniczej, substancji pomocniczych oraz choroby pacjenta, w której ma być zastosowana. Odpowiednio zaprojektowana postać leku umożliwia działanie substancji czynnej w odpowiednim miejscu i czasie" - tłumaczyła Szekalska. Dodała, że tabletki, kapsułki i drażetki to najpopularniejsze postacie leków.

Farmaceuci tłumaczą, że tabletka składa się z rdzenia, w którym jest zawarta substancja lub substancje lecznicze i otoczki, która pełni różne role, np. może maskować gorzki smak, ułatwiać połykanie, ale też chronić przewód pokarmowy przed drażniącym działaniem substancji, które użyto w tabletce. Niektóre tabletki muszą rozpaść się szybko w jamie ustnej, inne nie - tłumaczy w filmie mgr farm. Joanna Potaś z UMB. Niektóre mają otoczkę, która sprawi, że lek będzie dopiero wchłaniany w jelicie cienkim, a nie w żołądku, bo chroni w ten sposób śluzówkę żołądka.

Producenci leków oznaczają na opakowaniach jak uwalniają się substancje w lekach, czy długo czy krótko, czy mają np. spowolnione czy długie działanie.

Specjaliści podkreślają też, że tabletki i inne postaci leków to współcześnie często produkty, które powstają z wykorzystaniem nowoczesnych technologii.

UMB z udziałem widzów filmów i uczestników ogłoszonego w ramach projektu konkursu chce dodatkowo zrealizować jeszcze jeden film. Tematykę oglądający mogą wybrać w głosowaniu - poinformował PAP rzecznik UMB Marcin Tomkiel. Głosowanie trwa do 17 marca.

We wcześniej opublikowanych filmach UMB wyjaśniał np. czym są i do czego służą badania populacyjne i kliniczne oraz o badaniach molekularnych jako przyszłości medycyny.(PAP)


Źródło: www.naukawpolsce.pap.pl | Izabela Próchnicka

Serwis z pewnością docenią wszyscy przyszli rodzice. Tutaj mogą szybko zweryfikować, które leki zostały objęte programem Ciąża Plus, czyli są bezpłatne dla kobiet spodziewających się dziecka.

Wystarczy wpisać nazwę preparatu do wyszukiwarki, by już po chwili przeglądać jego szczegółowy opis. Osoba zainteresowana znajdzie tu informacje, dzięki którym będzie mogła świadomie i odpowiedzialnie przyjmować leki, a mianowicie: skład produktu, działanie, wskazania, przeciwwskazania, dawkowanie, interakcje, działania niepożądane, ostrzeżenia itp.

Zapewniamy dostęp nie tylko do opisów darmowych leków dla kobiet w ciąży, lecz także wszystkich innych produktów dopuszczonych do obrotu w Polsce. Umożliwiamy również wyszukiwanie konkretnych chorób i weryfikację, które produkty są stosowane w leczeniu poszczególnych schorzeń.

Regularnie aktualizujemy serwis i zawsze podajemy dane zgodne z obowiązującym obwieszczeniem Ministra Zdrowia w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych.

O programie Ciąża Plus

Dzięki programowi Ciąża Plus przyszłe mamy mogą uzyskać bezpłatne leki, przyczyniające się do utrzymania dobrego stanu zdrowia ciężarnej i odpowiedniego rozwoju dziecka. Dostęp do darmowych terapii jest gwarantowany wszystkim kobietom w ciąży od momentu jej stwierdzenia przez specjalistę w dziedzinie położnictwa i ginekologii, lekarza w trakcie odbywania tej specjalizacji lub położną.

Pierwsza lista refundacyjna, która wprowadza bezpłatne leki dla ciężarnych, to ta obowiązująca od 1 września 2020 roku. Uwzględniono na niej 114 produktów leczniczych, najczęściej stosowanych przez kobiety w ciąży. Refundowane zostały między innymi: insuliny, hormony tarczycy, heparyny drobnocząsteczkowe oraz progesteron. Jak zapowiedział resort zdrowia, lista ma być weryfikowana i uzupełniana o kolejne preparaty.

Receptę dla przyszłej mamy wypisze ginekolog lub położna, którzy stwierdzili ciążę. Osoby te mogą wydać pacjentce zaświadczenie, na podstawie którego receptę na lek refundowany wystawi inny lekarz. Dokument będzie ważny przez cały czas trwania ciąży, ale nie dłużej niż 15 dni po spodziewanej dacie porodu, wpisanej w zaświadczeniu.